Sekcja Teatrów Lalkowych

Aktualności

V Festiwalu małych Prapremier w Wałbrzychu

Adrianna Maliszewska została laureatką nagrody Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP za kreację aktorską w dziedzinie animacji lalkowej, w przedstawieniu pokazanym uczestnikom i obserwatorom V Festiwalu małych Prapremier w Wałbrzychu (12-17.IX.2021).

Aktorka zachwyciła Jury, w składzie: Henryka Korzycka i Maria Wilma-Hinz (wiceprzewodnicząca i sekretarz Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP) oraz Ewa Piotrowska (dyrektorka Teatru Baj w Warszawie), rolą Nabu w spektaklu „Wędrówki Nabu” w reżyserii Przemysława Jaszczaka, a zrealizowanym w technice lalek stolikowych w Teatrze Lalek Arlekin im. Henryka Ryla w Łodzi. Sztuka powstała na podstawie książki Jarosława Mikołajewskiego, będącej poetycką opowieścią podejmującą temat kryzysu migracyjnego i tolerancji.

Na ten sukces zapracowali też partnerzy sceniczni aktorki: Wojciech Schabowski i Michał Szostak.

Gratulacje dla całego Zespołu!

fot. Maria Wilma-Hinz

ZASP
18 września, 2021

Światowy Dzień Lalkarstwa – uroczystości

Uroczystości z okazji Światowego Dnia Lalkarstwa, organizowane od lat przez Sekcję Teatrów Lalkowych ZASP oraz POLUNIMA, przesunięte w tym roku z powodu pandemii o trzy miesiące, odbędą się 14 czerwca w siedzibie świeżo odremontowanego Teatru Baj w Warszawie.

Respektując obowiązujące nadal obostrzenia, ograniczające ilość osób, które mogą jednocześnie przebywać w teatrze, nie wystosowaliśmy do Koleżanek i Kolegów otwartego zaproszenia, a jedynie do tych osób, które tego dnia zostaną wyróżnione nagrodami oraz do przedstawicieli środowiska z całego kraju. Mamy nadzieję, że w przyszłym roku, zaszczepieni i bezpieczni, wzniesiemy wspólnie toast w nieograniczonym gronie lalkarskiej braci.

A tymczasem – jeszcze raz wszystkim aktorom lalkarzom życzymy połamania czempuritów, zaś twórcom blisko związanym z tą szczególną sztuką teatralną niekończącej się miłości do lalek. W poniedziałek bądźcie z nami myślami, tak, jak my z Wami…

Zarząd Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP

ZASP
12 czerwca, 2021

Międzynarodowy Dzień Teatru 2021

Miało być uroczyście, bowiem już po raz sześćdziesiąty obchodzimy Międzynarodowy Dzień Teatru - święto ustanowione w czerwcu 1961 roku na pamiątkę otwarcia, 27 marca 1957 roku, Teatru Narodów w Paryżu. Wydarzenia ostatnich kilkunastu miesięcy pokrzyżowały jednak te plany.

Od pierwszych decyzji zamknięcia przybytków kultury, teatrów, kin, muzeów, czy sal koncertowych w 2020 roku, mija właśnie rok, a my Dzień Teatru już po raz drugi obchodzimy w cieniu pandemii. Nie znając dobrze przeciwnika, który stanął nam na drodze, myśleliśmy, jakże naiwnie, jak się wkrótce okazało, że to minie tak szybko, jak sezonowa dolegliwość. Prawda okazała się jednak nadzwyczaj bolesna a w wielu, zbyt wielu przypadkach, dramatyczna. Łaknąc dobrych wieści, zaczęliśmy żyć nadzieją. Nadzieja – to w ostatnim czasie słowo chyba najczęściej używane, zarówno w przestrzeni publicznej, jak i w prywatnych rozmowach. Od ponad 365 dni, żyjąc przepełnieni niepokojem o byt, o zdrowie i życie, codziennie właśnie mamy nadzieję, że nie zachorujemy i nie dotknie to naszych bliskich, znajomych i przyjaciół, mamy nadzieję, że teatry otworzą się przed stęsknioną tych spotkań publicznością i nie zostaną nagle, ku rozpaczy artystów ponownie pozbawionych pracy i środków do życia, zamknięte tuż po premierze, nad którą pracowali długie tygodnie. Ten upiorny emocjonalny roller-coaster trwa i niestety, na wyhamowanie i dojazd do, jak nigdy dotąd upragnionej mety, się nie zanosi. Właśnie ogłoszono kolejny lockdown w całej Polsce i obudzone przed momentem nadzieje, znowu zgasły. Na nic zdały się plany, próby, rozmowy, ustalenia. Kłódki zawisły i nikt nie potrafi określić choćby przybliżonej daty ich zerwania. Kolejny raz zgasło to nasze „światełko w tunelu” pozostawiając artystę, jak wypuszczonego z klatki ptaka, który pełen nadziei rozpostarł szeroko skrzydła, by znów je złożyć.

W tym, mimo wszelkich przeciwności, uroczystym dniu życzymy wszystkim artystom, aby jak najszybciej wrócił czas sprzyjający twórczej, niczym nie zakłóconej pracy, a rozpostarte skrzydła poniosły Państwa na najwyższe szczyty…

Zarząd Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP

ZASP
26 marca, 2021

Światowy Dzień Lalkarstwa – życzenia

Z okazji Światowego Dnia Lalkarstwa, wszystkim aktorom lalkarzom, ale też twórcom, którzy swoje zawodowe życie związali z teatrami lalkowymi, życzymy powrotu do czasów, kiedy publiczność zajmowała wszystkie fotele, artyści bez obaw wchodzili na scenę, a maska była jedynie formą artystycznego przekazu.

Trzymajcie się zdrowo i nie traćcie nadziei.
Musi wreszcie nadejść ten dobry czas i tego się trzymajmy.

Zarząd Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP

A do naszych życzeń dołączamy Orędzie Jacka Malinowskiego, prezydenta POLUNIMA.

ZASP
21 marca, 2021

Światowy Dzień Lalkarstwa

Słowa Pani Audrey Azoulay, Dyrektor Generalnej UNESCO, z okazji Światowego Dnia Lalkarstwa

21 marca 2021

Światowy Dzień Lalkarstwa obchodzony od 2003 roku z inicjatywy Międzynarodowej Organizacji Lalkarskiej UNIMA to doskonała okazja, by uczcić tę niezwykłą dziedzinę sztuki sięgającą w swej historii czasów starożytnych.

Subtelność ruchów. Gra pomiędzy gestem a iluzją, pomiędzy cieniem a światłem. Mistrzostwo kostiumu, formy, rzeźby. Sztuka dramaturgii, precyzji, symbolu. Animacyjna wirtuozeria i poezja. Sztuka lalkarska nie zna granic. Jest sztuką uniwersalną. Jest sztuką doskonałą.

Parafrazując Paula Claudela, lalki to słowa, które grają. Lalki, poprzez ich rzeczywistą narrację, mogą równie dobrze ucieleśniać codzienność, jak i przywracać historie sprzed wieków. Sztuka lalkarska stanowi nieocenioną manifestację naszego dziedzictwa, ale jest również całkowicie współczesna, niezależnie czy lalki stanowią część dawnego rytuału czy też wyłamują się dzisiejszym schematom.

Potwierdza to Reprezentatywna Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO, która do tej pory zawiera 12 różnych form tej sztuki. Od kambodżańskiego Sbek Thom po słowacki i czeski teatr lalek. Każda forma reprezentuje wyjątkową sumę umiejętności i tradycji oraz wspólne dziedzictwo, które należy chronić.

W czasach kiedy ta krucha dziedzina sztuki stoi przed bezprecedensowymi wyzwaniami to zobowiązanie brzmi jeszcze poważniej.

Przede wszystkim, pandemia koronawirusa (COVID-19) przypomniała nam wszystkim, jak bardzo potrzebujemy sugestywnej i inspirującej mocy lalek. Jednocześnie ten sam wirus zagroził sztuce lalkarskiej, okradając wielu lalkarzy z możliwości i warunków, w jakich mogą uprawiać swój zawód, i nierzadko pozbawiając ich już wcześniej niestabilnych dochodów. Zatem wysiłki UNIMY, by zapewnić finansowe wsparcie podmiotom kulturalnym z naszego sektora są nieocenione i wymagają szerokiego wsparcia.

Jednak poza kryzysem, sztuka lalkarska stoi w obliczu takich samych zagrożeń, jak te, które stoją przed różnorodnością kulturową w ogóle. A w przypadku tej – bardzo osobistej – sztuki, cyfrowa transformacja życia kulturalnego wydaje się mieć szczególne znaczenie.

Nakreślenie wizji przyszłości i zastanowienie się nad sposobami przezwyciężenia kryzysu to tematy globalnej debaty ResiliArt zorganizowanej w kwietniu ubiegłego roku przez UNESCO. Ten globalny ruch gromadzi artystów i osoby zawodowo zajmujące się kulturą, które zastanawiają się nad wyzwaniami stojącymi przed sektorem. Dzięki wsparciu UNIMY w 2020 roku odbyło się ponad 15 debat z udziałem ekspertów lalkarskich z całego świata. Teraz musimy wyciągnąć wnioski z tego doświadczenia i zmobilizować wszystkie siły, aby zapewnić dalsze istnienie i rozprzestrzenianie się tej formy sztuki oraz upewnić się, że ona nadal nas inspiruje.

W Światowy Dzień Lalkarstwa, UNESCO składa hołd wszystkim, którzy z pasją i odwagą podtrzymują tę starożytną sztukę przy życiu w tych przedziwnych czasach.

Tłumaczenie – Katarzyna Siergiej

Audrey Azoulay, Dyrektor Generalna UNESCO

Wybrana na szefa UNESCO w 2017, Audrey Azoulay uruchomiła potężny program „Strategiczna Transformacja dla Organizacji”, której celem jest usytuowanie UNESCO w samym sercu pojawiających się wyzwań XXI wieku. W tym duchu, Dyrektor Generalna zainicjowała kilka dużych projektów dotyczących ochrony dziedzictwa kulturowego (poprzez inicjatywę ”Odbudujmy Ducha Mosulu” w Iraku), mających na celu ułatwienie dostępu do powszechnej wysokiej jakości edukacji (przede wszystkim dla dziewcząt i kobiet) oraz wypracowanie roli UNESCO jako globalnego laboratorium idei (w zakresie prac nad sztuczną inteligencją i jej etycznymi implikacjami).

Audrey Azoulay jest byłą studentką Ecole Nationale d’Administration i absolwentką Institut d’Etudes Politiques de Paris. Posiada również Diploma of Business Administration z University of Lancaster (Wielka Brytania). Od początku swojej kariery związana z sektorem kultury, zajmowała się m.in. finansowaniem francuskiego publicznego sektora audiowizualnego oraz reformą i modernizacją francuskich systemów pomocy publicznej dla przemysłu filmowego.

Jako minister kultury we Francji, była zaangażowana w ochronę zagrożonego dziedzictwa, przede wszystkim na Bliskim Wschodzie. Poświęciła się również pracy nad systemami ułatwiającymi dzieciom dostęp do kultury, uruchamiając programy edukacji artystycznej i kulturalnej (programy „Création en cours” i innowacyjne infrastruktury kulturalne „Microfolies”).

Audrey Azoulay jest zaangażowana w pozycjonowanie UNESCO jako platformy współpracy w duchu humanistycznym wyznaczającej standardy dalszego rozwoju, jako agencji skupiającej ekspertów, która pomaga rozpowszechniać wiedzę na całym świecie pośród jak największej liczby ludzi.

ZASP
21 marca, 2021

Obchody Światowego Dnia Lalkarstwa – termin przesunięty!

Drogie Koleżanki, Drodzy Koledzy, planowane na 22 marca 2021 roku obchody Światowego Dnia Lalkarstwa, z powodu obowiązujących obostrzeń covidowych, zostały przełożone na czerwiec.

Mamy nadzieję, że niebawem będziemy mogli poinformować Państwa o dokładnej dacie spotkania.

Zarząd Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP

ZASP
9 marca, 2021

Elżbieta Bielińska i Janusz Słomiński laureatami Nagrody HENRYK

Elżbieta Bielińska i Janusz Słomiński - laureatami najwyższej Nagrody Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP - HENRYK.

Elżbieta Bielińska – aktorka-lalkarka Teatru Baj w Warszawie, absolwentka warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza (dzisiaj Akademii Teatralnej), Wydziału Lalkarskiego (dzisiaj Sztuki Lalkarskiej) w Białymstoku. Wybitna, utalentowana i doświadczona aktorka, posiadająca w dorobku dziesiątki wspaniałych ró1. Teatr lalek jest jej ogromną pasją, a możliwość dzielenia się wiedzą i umiejętnościami z młodszymi kolegami – wielką radością. Te cechy wykorzystywała z powodzeniem realizując autorski program warsztatów, podczas których uczestnicy mogli odkrywać znaczenie słowa na scenie. Ostatnie lata jej twórczości scenicznej są nieustannie niezwykle owocne i wysoko oceniane w środowisku lalkarskim.

(Zdjęcie ze strony Teatru Baj w Warszawie, fot. Marek Zimakiewicz)

Janusz Słomiński – aktor-lalkarz w ostatnich latach Teatru „Pleciuga” w Szczecinie, przedtem Teatru Lalki i Aktora „Baj Pomorski” w Toruniu, jeden z pierwszych, utalentowanych absolwentów warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza (dzisiaj Akademii Teatralnej), Wydziału Lalkarskiego (dzisiaj Sztuki Lalkarskiej) w Białymstoku. Zgromadził na swoim koncie dziesiątki znakomitych ról. Jest współautorem przedstawień dla najnajów. Laureat licznych nagród, m.in.: Złotej Karety za najlepszy debiut, Piernikowej Karety Nowości, podczas II TSTL, za stworzenie postaci bliskiej dzieciom za tytułową rolę w „Zwierzętach Doktora Dolittle”, Towarzystwa Przyjaciół Szczecina za rolę Żony w spektaklu „Co się dzieje z modlitwami niegrzecznych dzieci”, podczas XXXV OPTMF w Szczecinie, za rolę Janusza w przedstawieniu „8 dni stworzenia świata” podczas XXII Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu, czy w 2011 roku – Bursztynowego Pierścienia za „Afrykańską przygodę”, najlepszego przestawienia Teatru Pleciuga.

(fot. Teatr Pleciuga w Szczecinie)

Laureatom gratulujemy, życząc wielu kolejnych artystycznych wyzwań!

***

Patronem Nagrody jest Henryk Ryl – wybitny artysta teatru lalek, założyciel Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP.

Zgodnie z Regulaminem Nagrody, informacje podajemy na miesiąc przed Światowym Dniem Lalkarstwa, przypadającym na 21 marca. Nagrody zostaną wręczone podczas uroczystych obchodów lalkarskiego święta. Ze względu na covidowe obostrzenia, dokładna data wydarzenia zostanie podana w późniejszym terminie.

ZASP
22 lutego, 2021

Aleksander Skowroński

6.12.1935 - 24.11.2020

Dzisiaj, nie doczekawszy zbliżających się 85. urodzin, odszedł Aleksander Skowroński, aktor przez wiele lat związany z Teatrem Lalki i Aktora Miniatura w Gdańsku, gdzie zadebiutował grając postać Melchiora w „Pastorałce” Schillera w reżyserii Natalii Gołębskiej, z Towarzystwem Wierszalin w Białymstoku, Teatrem Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białystoku oraz Wybrzeże w Gdańsku.

Na scenie Teatru Miniatura był Kierowcą i Kowbojem Billem w „Małym tygrysie Pietrku” Januszewskiej, Jockerem w „Latającym wiatraku” Aliny i Jerzego Afanasjewów, Ogarem w „Polowaniu na lisa” Mrożka, Królikiem w „Kubusiu Puchatku” Milne, Faginem w spektaklu „Oliwer Twist” Dickensa, Capuletim w „Romeo i Julii” Szekspira, Arlekinem w „Kramie Karoliny” de Ghelderoda, Królem w „Dziadku do orzechów” Hoffmanna, Panem Bobo, Klownem i Szalonym Starcem w „Koralinie” Gaimana, czy Pingwinem i Wężem w „Szalonym ZOO” Szachnowskiej.

W Wierszalinie wcielił się w postać Starca w „Turlajgoszku” Słobodzianka i Tomaszuka, Senectusa w „Merlinie” Słobodzianka, Pustelnika w „Klątwie” Wyspiańskiego, Meszulacha w „Dybbuku” An-skiego, Dziedzica Popielskiego w spektaklu „Prawiek i inne czasy” Tokarczuk. W białostockim Teatrze Dramatycznym był Dyrektorem Piórkowskim w „Ferdydurce” Gombrowicza, a na deskach gdańskiego Wybrzeża Ławnikiem w „Sprawie miasta Ellmit” Villqista, czy Kucharzem w „365 obiadach albo rewii stołowej” Ćwierciakiewiczowej. Ostatnią swoją premierę zagrał w Teatrze Muzycznym w Gdyni przywdziewając kostium Starca w „Małym księciu. Końcówce” Saint-Exupéry’ego.

Na dużym ekranie zadebiutował, jako Wodzirej w „Czarodzieju z Harlemu” Pawła Karpińskiego. Drugoplanowe, ale bardzo wyraziste i barwne postaci zagrał też w filmach i serialach: „Boża podszewka” Izabeli Cywińskiej (Uciekinier z Wilna), „Stara baśń” Jerzego Hoffmana (Grom), „U pana Boga w ogródku” Jacka Bromskiego (Ojciec komendanta, emerytowany ogniomistrz), „Anna Karenina” Davida Blair’a (Pop w Kursku), „Piksele” Jacka Lusińskiego (Leśny Dziad), „Uwikłanie” Jacka Bromskiego (Portier w Przegorzałach), „Bilet na księżyc” Jacka Bromskiego (Dziadek), , czy „Korona królów” (Kowal).

Laureat nagród:
1964 – Nagroda PMRN w Sopocie
1967 – nagroda aktorska na III Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu
1974 – nagroda aktorska na III Tv Festiwalu Widowisk Lalkowych
2012 – Nagroda HENRYK – przyznana przez Sekcję Teatrów Lalkowych ZASP
2017 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska – z okazji jubileuszu 60-lecia pracy artystycznej oraz Międzynarodowego Dnia Teatru

***

Uroczystości pogrzebowe odbędą się we wtorek, 1 grudnia 2020 roku o
godzinie 10.00 w Cerkwi na ul. Traugutta.
Kondukt żałobny wyruszy spod bramy cmentarza Srebrzysko o godzinie 12.00.

ZASP
24 listopada, 2020

Łukasz Bugowski – laureatem Nagrody im. Jana Świderskiego

Brawa dla Łukasza Bugowskiego, laureata Nagrody im. Jana Świderskiego, przyznanej przez Jury 26. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (organizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego), a ufundowanej przez Zarząd Sekcji Teatrów Dramatycznych Związku Artystów Scen Polskich.

Nagrodą wyróżniono artystę za role: Edgara – Najmniejszego Ziarenka Piasku i Wilka I w spektaklu Opolskiego Teatru Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki, „Wielkie mi coś”, autorstwa i w reżyserii Marty Guśniowskiej, która w tej edycji Konkursu również zdobyła zwycięskie laury w kategorii Najlepszy Dramat za teksty: „Kto się boi Pani Eś”, „Wielkie mi Coś” i ” Tchórzofretka”. Obojgu ślemy gratulacje, życząc kolejnych sukcesów!!!

W laudacji na cześć Łukasza Bugowskiego pisaliśmy:

„Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej ma na celu nagradzanie najciekawszych poszukiwań repertuarowych w polskim teatrze, wspomaganie rodzimej dramaturgii w jej scenicznych realizacjach oraz popularyzację polskiego dramatu współczesnego. Przedstawienie spełniło te oczekiwania i założenia a Pana postaci stworzone w tej pełnej humoru, ale i refleksji opowieści, w której wraz z innymi bohaterami poszukują sposobu, aby przywrócić światu jego naruszony ład i porządek, dostarczyły wrażeń godnych tego wyróżnienia.

Gratulując kreacji aktorskiej i dzisiejszego artystycznego sukcesu, dziękujemy jednocześnie za to ważne przesłanie, jakie niesie „Wielkie mi coś”. Każdy człowiek dostaje szansę, aby móc stworzyć rzeczy i małe, i wielkie i tylko od niego zależy, czy w ogóle i we właściwym czasie ten dar wykorzysta. W świecie fikcji czas można cofnąć, w realnym – nie do wykonania. Niby proste i banalne, a jakże, dla niektórych ciągle trudne do przyswojenia, dlatego warto językiem teatru snuć opowieść będącą przestrogą i jednocześnie zachętą do zadbania o to, żeby nigdy i nigdzie żaden Słoń Pistacjusz, żadnego dziewiętnastego kwietnia, o godzinie dwudziestej trzeciej dwadzieścia, ani żadnej innej, połknąć Księżyca się nie odważył…”

Zdjęcia pochodzą ze strony Opolskiego Teatru Lalki i Aktora im. A. Smolki

Marta Guśniowska, fot. Magdalena Starczewska

Łukasz Bugowski i scena zbiorowa w spektaklu „Wielkie mi Coś”, fot. Grzegorz Gajos

Ogłoszenie wyników Konkursu:
https://www.instytut-teatralny.pl/kalendarium/final-26-edycji-konkursu-na-wystawienie-polskiej-sztuki-wspolczesnej_2020-11-18

Nagroda im. Jana Świderskiego

ZASP
23 listopada, 2020

Bogdan Nauka

1958 - 20.11.2020

W pełni sił twórczych, w roku swojego jubileuszu czterdziestolecia pracy artystycznej, odszedł Bogdan Nauka - reżyser, teatrolog, dyrektor Zdrojowego Teatru Animacji, którym kierował od 26 lat. Przez kilka lat pełnił też funkcję dyrektora Teatru Jeleniogórskiego sceny Animacji i dramatycznej im. Norwida w czasie, gdy obydwa teatry były połączone. Zanim trafił do Jeleniej Góry był kierownikiem literackim i asystentem reżysera we Wrocławskim Teatrze Lalek, spełniał się też w roli pedagoga będąc wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej, filii we Wrocławiu.

Świat teatru lakowego stracił kolejnego twórcę oddanego tej dziedzinie sztuki.

https://www.facebook.com/ZdrojowyTeatrAnimacjiWJeleniejGorze/posts/3602498103122144