Szanowni Państwo
Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy
W ubiegłą sobotę 16 marca 2019r. z głębokim smutkiem w sercu na cmentarzu Kiełczowskim, pożegnaliśmy naszą Panią prof. Annę Proszkowską.
Kochaną przez całe środowisko teatralne, zwłaszcza lalkarskie, ciepłą, dobrą i mądrą przyjaciółkę nas wszystkich. Swoim licznym ogólnopolskim uczestnictwem środowiskowym, pragneliśmy jej podziękować z wdzięcznością za piękną kartę 94 letnich życiowych dokonań na różnych polach aktywności, aktorskiej, pedagogicznej, twórczej i tej zwyczajnie ludzkiej. Za jej radą pomocą i wparciem wiele się dokonało w życiu wielu ludzi i w rozwoju zwłaszcza teatru lalkarskiego. Pozostanie Pani w naszych sercach.Dziękujemy w imieniu Zarządu Oddziału ZASP we Wrocławiu i całego środowiska.
Motto:…”A jak odejdę, to się nie smućcie
Ja kiedyś już tu byłam,
Nie jest to wcale okropne
A ŻYCIE musi mieć swój finał”… / Jolanta Skuza /
ANNA PROSZKOWSKA / 1925-2019
Byłam Jej uczennicą w Technikum Księgarskim, gdzie szefowała zajęciom pozalekcyjnym namawiając uczniów do zwiększonego czytania i oswajania się z poezją i jej deklamowania, oficjalnego recytowania na akademiach szkolnych, jak i też chodzenia do teatru. Zawsze uśmiechnięta ,cierpliwa i delikatnym głosem mówiąca do głośnej młodzieży. Profesor ANNA PROSZKOWSKA-aktorka, reżyser, nauczyciel akademicki PWST/wydział lalkarski/ i przez wiele lat związana z Finlandią, gdzie wykładała w Vaasa w Akademii Teatralnej. W tym roku w czerwcu skończyłaby 94 lata. Jej zawdzięczam zwycięstwo w Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim w Szczecinie gdzie pokonałam nawet córkę Hanny Skarżanki otrzymując dawno temu wymarzone, jak na tamte czasy, radio ”Szarotka”. To ONA-perfekcyjna, przekonywująca a zarazem tak skromna mimo tak wielkiego talentu przekonała mnie abym zdawała do Szkoły Teatralnej w Krakowie na wydział dramatyczny i przygotowała mnie do tego zwycięskiego egzaminu.
Od lat chorowała przykuta do łóżka ale pełna nadal optymizmu i kontaktów ze swoimi studentami, którym doradzała i wyjaśniała tajniki zawodu lalkarza, w którym przekroczyła granice rampy teatralnej bowiem była prekursorką grania w Teatrze Lalek na tzw. ”żywym” planie czyli postać aktora na proscenium wraz z laką, jawajką, marionetką czy pacynką dla widzów dorosłych, stąd powstała w naszym mieście Wrocławska Mała Scena Teatru Lalek gdzie tak wyjątkowy tworzyła duet aktorski ze swoim kolegą teatralnym Andrzejem Dziedziulem w przedstawieniach z tekstami Grochowiaka czy Mirona Białoszewskiego, którego znała osobiście. Od roku 1947 związana z Wrocławiem organizowała i współtworzyła amatorskie zespoły lalkowe współpracując z Teatrem Młodego Widza. W latach 1961-1981 występowała na deskach Teatru Lalek. Pełniła też funkcję dyrektora naszego teatru. W latach 90-tych kontynuowała karierę pracując i wykładając w Finlandii, zarazem reformując tamtejszy teatr lalkowy.
W wydanej u nas książce ”Lalkarze” napisano o Niej ..”była w fińskim teatrze czymś więcej niż reżyserem teatralnym, bo Jej polska osobowość promieniowała nie tylko na osoby czy teatry z którymi miała styczność, ale na cały teatr fiński lalek w najszerszym tego słowa znaczeniu”…promowała przy okazji i też nasze miasto Wrocław, wnosząc zarazem nową myśl, teorię i filozofię tego gatunku teatru, który uprawiała. W swojej całej pracy aktorskiej, reżyserskiej i pedagogicznej była wierna swoim przekonaniom i nie bała się ryzyka artystycznego swego zawodu co postawiło Ją w gronie największych artystów teatru lalek w Polsce! Od 17 roku życia do końca II wojny pozostawała w szeregach Armii Krajowej jako członek wywiadu i łączniczka II Pułku Piechoty -Legionów, Oddział SOSNA/ pseudonim ”Hanka” i Bogusz”. Za swoją postawę w AK odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami i Krzyżem Walecznych a także Krzyżem Armii Krajowej. W roku 2010 nagrodzona Specjalną Nagrodą ZASPU ”HENRYK” i Nagrodą Marszałka ”WENA”. Wpisana do Wrocławskiej Księgi Pamięci i odznaczona Medalem Prezydenta Miasta Wrocławia.
Wspomina: Kol. Wiceprzewodnicząca Oddz. ZASP we Wrocławiu
tekst: redaktor Wanda Ziembicka- Has.
zdjęcia: http://www.ast.wroc.pl/odeszla-pani-profesor-anna-proszkowska
